Na de traditionele sleuteloverdracht in Maastricht deed onze altijd gezellige minister van Defensie Hennis een carnavalsdansje met Prins Henri I van de Tempeleers. In Mestreech zelf was vooral de scheve schaats van burgemeester Onno Hoes het mikpunt van spot, maar in de rest van Nederland maakte de hossende Hennis meer tongen los. Hoe kan onze minister nu de Polonaise lopen als Oost-Europa in brand staat?
Persoonlijke politiek
Na een tweet van GroenLinks-wethouder Gerdo van Grootheest — als de man achter het aftreden van Leers niet vies van een relletje — ging het balletje rollen. Journalisten spraken schande van Hennis’ geschuifel op Twitter. GeenStijl, altijd bovenop het nieuws en in voor een geintje, publiceerde een poll met de vraag op welke carnavalskraker Hennis aan het dansen was.
Het privéleven van politici wordt steeds politieker: de scheiding van Samsom, Rutte bij een concert en de inhoud van de vuilniszakken van Rouvoet en Pechtold. Omgekeerd gebruiken politici hun privé-activiteiten ook in de politiek. Samsom gebruikte zijn kinderen voor campagne-doeleinden. En Hennis was niet toevallig in Mestreech. Ze was daar samen met Plasterk, met wie ze vorige maand onder vuur lag na de Tapsterk-affaire. Ze zijn blijkbaar bezig met een charme-offensief.
Staat van paraatheid
De reacties op Hennis’ vermeende faux pas waren niet minder politiek gekleurd. D66 en SP — niet toevallig twee oppositiepartijen die in de campagne bij de gemeenteraadsverkiezingen hopen te winnen van de coalitie — spraken zich direct afkeurend uit. ‘Je moet niet de indruk wekken feest te vieren nu het in Oekraïne zo slecht gaat’, vond Harry van Bommel. Ook D66-Kamerlid Sjoerdsma vindt dat Hennis ‘symbolisch’ een verkeerd beeld geeft.
Maar waarom eigenlijk? Geeft Hennis met haar carnavalsoptreden niet juist het signaal dat er geen reden is voor al te grote zorg? Waarom eisen we van Hennis dat ze ineens 24/7 paraat is? We hebben er geen problemen mee als ze een biertje drinkt tijdens de burgeroorlog in Syrië. En als het allemaal echt zo onveilig is in Oost-Europa, waarom maken we ons dan niet bezorgd over het welzijn van Edith Schippers, die straks naar Sotsji gaat voor de Paralympics?
Angst en onmacht
De kritiek op Hennis lijkt eerder een uiting van onze angst en onmacht bij de gebeurtenissen op het wereldtoneel dan van oprechte zorg. Het Russische leger bezet de Krim zonder dat wij daar in Nederland ook maar iets aan kunnen doen. Het geroep om mobilisatie, sancties en militaire interventie lijkt op het hoogtepunt van de Koude Oorlog: “De Russen komen!” Natuurlijk is er sprake van een grove schending van de internationale rechtsorde aan de grenzen van Europa.
Maar de Krim vormt al decennia het strijdtoneel van de wereldmachten. Op de Krim zelf is tot nu toe alles rustig gebleven, en Oekraïne mobiliseert, maar slaat voorlopig niet terug. Van militaire interventie door de NAVO is op geen enkele manier sprake. Als Hennis paraat had moeten staan, wat had ze dan eigenlijk te doen op het departement? Was het niet beter dat Hennis even ontspande tijdens het carnaval, zodat ze deze week scherp in de meetings over Oekraïne zit?
Beleidsmatige problemen
De overtrokken reacties op deze episode in het privéleven van de MinDef benemen ook nog eens het zicht op de echte problemen. Hennis kwam zonder kleerscheuren uit de Tapsterk-affaire, maar is wel degelijk iets aan de hand rond de geheime diensten. Vorige week bleek dat de MIVD en de AIVD niet door één deur kunnen, terwijl de afluisterafdelingen van beide diensten moeten gaan fuseren.
De militaire spionnen willen zich niet laten screenen door de luistervinken in burger, terwijl dat door Hennis wel is afgesproken met Plasterk. Laten we ons druk maken over de vraag of Hennis haar geheime dienst wel onder controle heeft, en hoe we haar op dit punt democratisch kunnen controleren. Anders weten de regering en het leger straks niet eens wat er zich afspeelt op de Krim, in Rusland en Oekraïne, zit Schippers plotseling vast in oorlogsgebied en staat Hennis echt nietsvermoedend te dansen op de vulkaan.
Jasper Klapwijk heeft A. gestemd bij de Krimkwis van GeenStijl. Deze tekst vormde de basis voor het gesproken commentaar in de uitzending van Dit is de dag op Radio 1, 3 maart 2014.