Met beleid heeft Wilders weinig te maken. De PVV mobiliseert onvrede en doet dat door maar wat te roepen. Bijvoorbeeld dat er minder Marokkanen moeten komen. Dat is emotionele symboolpolitiek, die alleen vol te houden valt zonder bestuursverantwoordelijkheid. Maar Wilders heeft vorige week in zijn beruchte bierkelderrede gezegd: ‘Dan gaan we dat regelen’.

Daarom voelde hij zich tijdens zijn persconferentie toch verplicht om uit te leggen hoe hij gaat zorgen voor ‘minder Marokkanen’. Hij wil een drietrapsraket: minder immigratie, bevorderen van remigratie en tot slot het uitzetten van mensen die een strafbaar feit hebben begaan. Hoe werkt dat eigenlijk?

Immigratiebeperking

Nederland heeft een zeer restrictief toelatingsbeleid en is daardoor een van de slechtst toegankelijke landen ter wereld geworden. Op zichzelf is het voorstel van Wilders om immigratie te beperken dus niet nieuw. Maar de wens van Wilders om immigratie uit specifieke landen te beperken, gaat tegen de trend in.

Het toelatingsbeleid voor asielzoekers is de afgelopen jaren juist geïndividualiseerd, om te voorkomen dat bepaalde groepen wel en andere niet toegelaten worden. Het is moeilijk om groepen te definiëren, en bovendien leidt het toelaten van bepaalde groepen in de praktijk tot grootschalige fraude.

De vraag is dus hoe Wilders de immigratiebeperking wil uitvoeren. Wat zijn precies wel en niet moslimlanden? Zijn niet-moslims uit die moslimlanden of moslims uit die niet-moslimlanden welkom? Het is allemaal niet te controleren zonder een enorm ambtenarenapparaat. Bovendien is restrictief immigratiebeleid niet zo effectief: influx van immigranten is eerder afhankelijk van de economische en politieke situatie elders dan van onze toelatingscriteria.

Remigratie

Sinds 2000 heeft Nederland een Remigratiewet, die terugkeer van immigranten uit Turkije, Marokko, Suriname, Tunesië, Kaapverdië, Servië, Bosnië-Herzegovina, Kroatië, Montenegro, Macedonië, Slovenië, Kosovo, de Molukken, Griekenland, Italië, Portugal en Spanje bevordert en vluchtelingen helpt terug te gaan naar hun land van herkomst of een ander land. Wie in aanmerking komt, krijgt een eenmalige bijdrage voor de verhuizing en een maandelijkse uitkering om te voorzien in levensonderhoud.

Dit beleid werkt: er keren meer immigranten terug als je geld geeft. Het vreemde is alleen dat de PVV bij monde van Joram van Klaveren zich hier tegen heeft uitgesproken bij de wijziging van de Remigratiewet. Er mocht geen geld meer naar mensen die al geprofiteerd hebben van hun verblijf in Nederland. Daarom stemde Wilders in met een bezuiniging op remigratie, zodat er geen verhuiskosten meer vergoed worden.

Denaturalisatie

Ook Wilders’ voorstel voor denaturalisatie is niet nieuw. Sinds 2004 trekt Nederland het paspoort in van mensen met een dubbele nationaliteit die veroordeeld zijn voor terrorisme. Dit beleid wordt uitgebreid: CDA, PvdA en VVD willen ook Jihadstrijders met twee paspoorten het Nederlandse burgerschap ontnemen. Wilders wil dit verder uitbreiden naar alle misdrijven. Maar er staan wetten in de weg en praktische bezwaren.

Nederland kan alleen denaturaliseren als de staatsveiligheid in het geding is. Dat is een Europese regel, en uit de EU stappen kan niet zo maar. Bovendien is denaturalisatie in strijd met het gelijkheidsbeginsel in onze grondwet: je mag niet zo maar sommige mensen extra straffen door hun paspoort in te nemen. En wil het land van herkomst een veroordeelde crimineel wel terugnemen? Daar moet je eerst verdragen voor sluiten.

Drietrapsraket

Immigratiebeperking gebeurt al, maar is weinig effectief en categoraal beleid zal leiden tot grootscheepse fraude. Remigratiebeleid werkt wel, maar daar wil de PVV in de praktijk niets van weten omdat ze geen vertrekpremies willen betalen aan immigranten. En denaturalisatie kan alleen bij staatsgevaarlijke vreemdelingen. Het lijkt erop dat Wilders’ drietrapsraket niet gaat vliegen.

Vreemd genoeg is zijn electorale succes voor serieuze partijen vaak reden om naar aanleiding van zijn geroep voorstellen te formuleren die wél werken, om hem wind uit de zeilen te nemen. Zo nemen ze geleidelijk zijn agenda over. Het lijkt me, gezien alle ophef van de afgelopen week, verstandig om daarmee op te houden. Het is tijd om Wilders te vertellen dat hij naar de maan kan lopen met zijn niet-werkende drietrapsraket.

Jasper Klapwijk is geïnteresseerd in immigratie- en asielbeleid, helpt met veel plezier moslims, maar denkt dat Wilders vooral succes heeft omdat veel Nederlanders het grotendeels met hem eens zijn.